DI TÍCH NÚI CHÙA AM

Di tích Núi chùa Am hay còn có tên gọi là Thiên Am Tự hay chùa Cổ Am, nằm trên địa bàn thôn Trường Sơn, xã Trường Yên, huyện Hoa Lư, đây là di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia (xếp hạng năm 1979) nằm trong vùng bảo vệ đặc biệt của khu di tích Cố đô Hoa lư. 

DI TÍCH LỊCH SỬ ĐÌNH NGÔ KHÊ HẠ XÃ NINH HÒA, HUYỆN HOA LƯ, TỈNH NINH BÌNH

Đình Ngô Khê Hạ thuộc Khu di tích lịch sử – văn hóa Cố đô Hoa Lư, nằm ở phía đông bắc thôn Ngô Khê Hạ, xã Ninh Hòa. Đây là nơi thờ tự Định Quốc Công Nguyễn Bặc, người đã có công lớn giúp Đinh Tiên Hoàng Đế trong việc dẹp loạn 12 sứ quân, dựng nền chính thống của nhà nước Đại Cồ Việt, chấm dứt thời kỳ nội loạn kéo dài hơn hai thập kỷ, đồng thời mở ra giai đoạn phát triển mới của một quốc gia độc lập tự chủ. Di tích đã được Bộ Văn hóa và Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xếp hạng di tích lịch sử cấp Quốc gia năm 2001.

PHỦ KÌNH THIÊN

Phủ Kình Thiên tọa lạc trên một khu đất cao giữa cánh đồng Vườn Thiên, phía đông nam của xóm Đông (xưa thuộc xứ Đông Lân), Xã Trường Yên, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Di tích là nơi thờ tự Thái tử Lê Long Thâu – Kình Thiên Đại Vương, con trai trưởng của vua Lê Đại Hành. Nhân dân địa phương còn gọi phủ Kình Thiên với tên khác là phủ Kình Thiên Đại Vương hay phủ Vườn Thiên.

ĐỀN THỜ QUÝ MINH ĐẠI VƯƠNG VÀ HANG ĐỀN

Đền thờ Quý Minh Đại Vương và hang Đền nằm ở chân núi Hàm Rồng, phía Đông Bắc thôn Bình Khê, xã Ninh Nhất, thành phố Ninh Bình, tỉnh Ninh Bình. Đền còn có tên gọi khác là đền Thánh Quý hay đền Thượng. Hang Đền hay còn gọi tên là hang Nhà Kho ở ngay phía sau đền. Đây là di tích đã được UBND tỉnh Ninh Bình xếp hạng là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh năm 2006.

DI TÍCH LỊCH SỬ, VĂN HOÁ ĐỀN SẶT

Đền Sặt nằm ven sông Sào Khê, thuộc địa phận của xã Ninh Tiến, thành phố Ninh Bình. Nằm trong vùng đệm của Quẩn thể di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới Tràng An, Đền Sặt có phong cảnh thanh bình mang đậm nét văn hóa của làng quê Bắc Việt.

DI TÍCH LỊCH SỬ VĂN HOÁ ĐỀN CỌ

Đền Cọ (hay còn có tên gọi khác là đền Lý, đền Ngoài) thuộc thôn Đam Khê Ngoài, xã Ninh Hải, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Di tích là nơi thờ cúng, tưởng niệm vị thần Hộ Quốc Đại vương đã hiển linh giúp nhà Trần đánh thắng quân Nguyên Mông xâm lược lần thứ nhất. Di tích còn là nơi thờ cúng nhân vật Nữ Oa Bổ Thiên phu nhân mà trong tiềm thức của nhân dân chính là vị Thần luôn phù trợ giúp cho nhân dân có cuộc sống ấm no hạnh phúc. Tương truyền Nữ Oa Bổ Thiên phu nhân được cho là nhân vật Lý Chiêu Hoàng (1218-1278), là vị Hoàng Đế thứ 9 và cũng là Hoàng đế cuối cùng của triều đại nhà Lý, đồng thời bà là Nữ hoàng duy nhất trong lịch sử Việt Nam. Bà có cuộc hôn nhân với Trần Cảnh. Sau khi nhường ngôi cho chồng, bà trở thành Chiêu Thánh Hoàng hậu của nhà Trần.

DI TÍCH LỊCH SỬ VĂN HOÁ CHÙA BÀ NGÔ

Chùa Bà Ngô hiện nay nằm trên địa bàn thôn Trường Xuân, phía Bắc của xã Trường Yên, huyện Hoa Lư. Chùa Bà Ngô là ngôi chùa cổ thuộc quần thể di tích quốc gia đặc biệt Cố đô Hoa Lư. Chùa được xây dựng từ thời nhà Đinh, sát bên phải bờ đê sông Hoàng Long và liền kề khu vực ngoại vi thành Hoa Lư xưa. Ngoài tên thường gọi là chùa Bà Ngô, nhân dân địa phương còn gọi tên khác là “Bà Sa tự”, chùa Đàm Lư.

KHU CĂN CỨ CÁCH MẠNG QUỲNH LƯU

Khu căn cứ cách mạng Quỳnh Lưu còn được gọi là Chiến khu Quỳnh Lưu, thuộc địa bàn bảy xã của huyện Nho Quan và Gia Viễn (Ninh Bình),”đầu não” của chiến khu nằm tại thôn Lũ Phong, xã Quỳnh Lưu, huyện Nho Quan, là trung tâm của Chiến khu Quang Trung – một trong bảy chiến khu của cả nước trong thời Pháp thuộc. Là căn cứ cách mạng của Đảng thời kỳ kháng Nhật và chống Pháp, đồng thời được coi là quê hương của phong trào cách mạng ở Ninh Bình với vai trò là nơi thành lập đội tuyên truyền giải phóng quân tỉnh Ninh Bình, thành lập chi bộ tỉnh ủy lâm thời và cũng là nơi sinh ra những chiến sĩ cách mạng đầu tiên và tiêu biểu như bí thư Đinh Tất Miễn, Lương Văn Thăng, Hà Thị Quế và anh hùng Lương Văn Tụy.

ĐÌNH LÀNG YÊN TRẠCH

Đình làng Yên Trạch là nơi thờ vua Đinh và vua Lê nằm thôn Yên Trạch, xã Trường Yên, huyện Hoa Lư vì thế nhân dân lấy tên thôn để đặt cho di tích. Đình Yên Trạch toạ lạc trên khoảng đất rộng, cao ráo, nằm phía đông bắc thôn Yên Trạch. Đình xây dựng quay hướng đông bắc, trông ra dãy núi Bên Bến, bên hữu có núi Sách Sẻ cheo leo, bên tả xa xa có núi Rùa, tạo thế núi chống đỡ với trời cao. Phía trước có sông Phúc Hầu nối từ sông Hoàng Long qua núi Đông Lâm vòng sang bên hữu của đình, tạo thuỷ tụ về. Theo phong thuỷ, các cụ cao niên trong thôn cho rằng có sơn tất phải có thuỷ tạo thành cảnh hữu tình, nêm đã cho đào hồ trước cửa và bên tả của đình.

ĐỀN THỜ THỤC TIẾT CÔNG CHÚA

Đền thờ Thục tiết Công chúa còn có tên gọi khác gọi là phủ Bà chúa, đền thờ Công chúa Phất Kim, nằm trong khu di tích lịch sử văn hóa Cố đô Hoa Lư thuộc thôn Tam Kỳ, xã Trường Yên, huyện Hoa lư. Di tích nằm trên một mảnh đất rộn khoảng 500m2, được ngăn cách với đường liên thôn bởi bức tường bao có trang trí chữ “Thọ” cách điệu kiểu thông phong. Phía trên có bốn chữ Hán “Các Trung Đế Tử” (Lầu thờ con gái Vua) hai bên có hai cột động trụ xây liền tường. Di tích có giếng Ngọc hình bát giác gồm 8 cạnh, xây liền kề gần tường bao.