Hoạt động du lịch trong năm 2019 trên địa bàn tỉnh Ninh Bình có những bước phát triển ấn tượng, các chỉ tiêu về du lịch đều tăng so với năm 2018. Đây thực sự là tín hiệu khả quan, khẳng định tiềm năng, sức hấp dẫn của điểm đến du lịch Ninh Bình đối với du khách trong và ngoài nước. Lượng khách du lịch đến Ninh Bình năm sau cao hơn năm trước. Giai đoạn 2010-2019 tăng trưởng bình quân về lượt khách là trên 11%/năm.

Hoạt động du lịch trong những năm qua đã có những tác động rất lớn đối với việc phat triển kinh tế các địa phương trong tỉnh. Đến nay, tỉnh đã khuyến khích, kêu gọi đầu tư bằng nguồn vốn ngoài ngân sách vào lĩnh vực dịch vụ du lịch và cấp giấy chứng nhận đầu tư cho 36 dự án đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch, với tổng mức đầu tư 16.212 tỷ đồng, trong đó có nhiều dự án đi vào hoạt động phục vụ khách du lịch có hiệu quả, tiêu biểu như: Emeralda resort, Ninh Bình Legend, Hoàng Sơn Peace, The Reed, Hidden Charm, Bái Đính,… Các cơ sở dịch vụ vui chơi giải trí, mua sắm như: sân golf Hoàng Gia, sân golf Tràng An, siêu thị Big C…; nhiều khu, điểm du lịch đã hoàn thiện đi vào hoạt động thu hút một lượng khách đến Ninh Bình như: Khu du lịch sinh thái Tràng An, Khu du lịch tâm linh chùa Bái Đính, Vân Long,…

Các cơ sở lưu trú, dịch vụ ăn uống, nhà hàng đã có nhiều đổi mới về cơ sở vật chất và chất lượng dịch vụ theo hướng chuyên nghiệp từng bước khẳng định thương hiệu. Tính đến hết tháng 9/2019, toàn tỉnh có 643 cơ sở lưu trú với tổng số 7.781 phòng ngủ, trong đó có 42 khách sạn xếp hạng từ 1-4 sao. Để nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch, Sở Du lịch thường xuyên hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc các đơn vị kinh doanh du lịch đảm bảo các điều kiện về cơ sở vật chất kỹ thuật, trang thiết bị, nhân lực, vệ sinh môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm, tập trung bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho lao động nên chất lượng dịch vụ ngày càng được nâng cao, tạo sự hài lòng đối với khách du lịch. Tỉnh đã quan tâm, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp đầu tư, xây dựng các trung tâm tổ chức hội nghị, nhà hàng cao cấp như: Trung tâm Hội nghị Bái Đính, Nhà hàng Cung Đình, Nhà hàng Hoàng Giang và các cơ sở dịch vụ vui chơi giải trí mua sắm như: sân golf Hoàng Gia, sân golf Tràng An, siêu thị Big C, siêu thị Vinmart.

Đặc biệt, các cơ sở hạ tầng địa phương như hệ thống đường giao thông kết nối các khu, điểm du lịch, hệ thống cấp thoát nước, xử lý chất thải, thông tin liên lạc được đầu tư xây dựng đồng bộ, tạo điều kiện thuận lợi cho việc kết nối tour, tuyến và đi lại của khách du lịch, người dân địa phương.

Hoạt động du lịch phát triển đã tạo ra nguồn ngân sách cho tỉnh. Đặc biệt, nhiều làng nghề truyền thống như: thêu ren Văn Lâm, chiếu cói Kim Sơn, mộc Phúc Lộc, gốm sứ Bồ Bát, đá Ninh Vân,… đã tận dụng thế mạnh của mình để phát triển kinh tế bằng việc giới thiệu bán các sản phẩm thủ công cho du khách đến tham quan. Không chỉ thế, khi du lịch phát triển thì nhiều lĩnh vực khác cũng được hưởng lợi thông quan hỗ trợ các sản phẩm và dịch vụ du lịch như xây dựng, in ấn và xuất bản, sản xuất, bảo hiểm, vận tải, lưu trú, bán lẻ, dịch vụ ăn uống, dịch vụ tài chính…

Bên cạnh những lợi ích về mặt kinh tế mà du lịch đem lại, phát triển du lịch tại Ninh Bình là phương tiện tuyên truyền quảng cáo rất hiệu quả về tiềm năng, thế mạnh, hình ảnh vùng đất và con người Ninh Bình tới bạn bè trong nước và quốc tế, qua đó đã thu hút kêu gọi nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước đến đầu tư tại Ninh Bình. Đến với Ninh Bình, du khách được tham quan những danh lam thắng cảnh nổi tiếng, khám phá lịch sử cội nguồn của dân tộc, các món ăn đặc sắc, các làng nghề, lễ hội truyền thống. Hình ảnh nét văn hoá, lịch sử, du lịch đặc sắc của Ninh Bình được tuyên truyền, quảng bá sâu rộng thu hút nhiều du khách thập phương, cơ quan thông tấn, báo chí, các nhà làm phim đến quay phim, ghi hình…

Đặc biệt, phát triển du lịch đã đem lại cho Ninh Bình nhiều lợi ích về mặt xã hội dưới các hình thức như tạo ra nhiều việc làm cho người dân địa phương. Nếu như năm 2010 Ninh Bình có 8.550 lao động cả trực tiếp và gián tiếp thì đến năm 2019 con số này tăng lên 21.500 người, tốc độ tăng trưởng lao động trung bình trong 9 năm qua là 25,9%/năm. Tại nhiều điểm đến du lịch như Tam Cốc – Bích Động, Tràng An, Vân Long, Cúc Phương, Bái Đính…, trước đây nhiều hộ gia đình chỉ sống bằng nông nghiệp, nguồn thu nhập nhờ vào trồng trọt và chăn nuôi, còn nghề thủ công chỉ đóng vai trò phụ nên cuộc sống thiếu thốn, khó khăn. Khi du lịch phát triển thì kinh tế của người dân địa phương ở các vùng này được cải thiện, thay vì làm nông nghiệp như trước đây họ chuyển sang làm dịch vụ du lịch với các nghề như: chèo thuyền, bán hàng lưu niệm, chụp ảnh, làm việc trong các nhà hàng, khách sạn,… Thu nhập của người dân địa phương tại các khu, điểm du lịch tăng lên rõ rệt, bình quân khoảng 5 triệu đồng/người/tháng. Bên cạnh đó, người dân địa phương được giao lưu văn hoá với du khách thập phương, mở rộng hiểu biết, trân quý hơn các giá trị văn hoá, danh thắng của quê hương, từ đó có ý thức và trách nhiệm hơn với việc giữ gìn, bảo vệ di sản, bảo vệ môi trường tự nhiên và môi trường sống.

Nhờ những nỗ lực đó, Ninh Bình được coi như một điểm sáng trên bản đồ Du lịch Việt Nam và lọt vào danh sách bình chọn của nhiều chuyên trang du lịch quốc tế: chuyên trang du lịch “This is insider” của Mỹ Bình chọn Ninh Bình đứng đầu trong 50 địa điểm hấp dẫn mà bạn phải đến trong năm 2018; tờ Telegraph nước Anh bầu chọn Ninh Bình là 1/15 điểm đến tuyệt đẹp nhưng chưa được nhiều người biết tới trên thế giới; Tạp chí Business Insider bình chọn cánh đồng Tam Cốc là 1/5 cánh đồng lúa đẹp nhất Việt Nam; Butterfield & Robinson của Canada binhd chọn Ninh Bình là 1/7 địa danh có cảnh quan đẹp nhất Đông Nam Á. Cảnh đẹp Ninh Bình là phim trường của nhiều bộ phim Hollywood nổi tiếng như: “Pan và vùng đất Neverland”, “Người Mỹ trầm lặng”, “Kong: Skull Island”…

Năm 2021, Ninh Bình vinh dự được Chính phủ chọn là địa phương đăng cai tổ chức Năm Du lịch quốc gia với chủ đề “Hoa Lư – Cố đô ngàn năm”. Đây là sự kiện kinh tế - văn hoá – xã hội có ý nghĩa chính trị rất quan trọng đối với tỉnh Ninh Bình cũng như ngành Du lịch Việt Nam. Ninh Bình đã tích cực chuẩn bị các điều kiện cơ sở vật chất, hạ tầng kỹ thuật và các điều kiện cần thiết để Năm du lịch quốc gia 2021 diễn ra thành công tốt đẹp. Các hoạt động tuyên truyền quảng bá du lịch và các sự kiện lớn của năm Du lịch quốc gia được tỉnh quan tâm đẩy mạnh, tăng cường bằng nhiều hình thức và phương tiện khác nhau: từ hội chợ triển lãm du lịch, đón đoàn famtrip, presstrip, website, mạng xã hội, ấn phẩm, tài liệu, biển quảng bá tấm lớn, đặc biệt trên các kênh VTV, các hãng hàng không (Vietnam Airline, Vietjet Air).

Với sự quan tâm chỉ đạo của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương và sự tham gia hưởng ứng của các doanh nghiệp và nhân dân trong tỉnh, Năm Du lịch quốc gia với chuỗi sự kiện diễn ra suốt cả năm 2021 sẽ góp phần tích cực xây dựng và quảng bá hình ảnh thương hiệu Du lịch Ninh Bình nói riêng và cả nước nói chung, đặc biệt tạo đòn bẩy đưa du lịch Ninh Bình phát triển cả về lượng và chất theo hướng chuyên nghiệp, hiệu quả và bền vững, đồng thời tạo sự lan toả, thúc đẩy nhiều ngành, nhiều lĩnh vực cùng phát triển như kỳ vọng của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong tỉnh, đưa du lịch sớm trở thành kinh tế mũi nhọn của Ninh Bình trong thời gian tới. 

Nguồn: sodulich.ninhbinh.gov.vn; T.S Bùi Văn Mạnh.