Đình làng Yên Trạch

Đình làng Yên Trạch là nơi thờ vua Đinh và vua Lê nằm thôn Yên Trạch, xã Trường Yên, huyện Hoa Lư vì thế nhân dân lấy tên thôn để đặt cho di tích. Đình Yên Trạch toạ lạc trên khoảng đất rộng, cao ráo, nằm phía đông bắc thôn Yên Trạch. Đình xây dựng quay hướng đông bắc, trông ra dãy núi Bên Bến, bên hữu có núi Sách Sẻ cheo leo, bên tả xa xa có núi Rùa, tạo thế núi chống đỡ với trời cao. Phía trước có sông Phúc Hầu nối từ sông Hoàng Long qua núi Đông Lâm vòng sang bên hữu của đình, tạo thuỷ tụ về. Theo phong thuỷ, các cụ cao niên trong thôn cho rằng có sơn tất phải có thuỷ tạo thành cảnh hữu tình, nêm đã cho đào hồ trước cửa và bên tả của đình.

ĐỀN THỜ THỤC TIẾT CÔNG CHÚA

Đền thờ Thục tiết Công chúa còn có tên gọi khác gọi là phủ Bà chúa, đền thờ Công chúa Phất Kim, nằm trong khu di tích lịch sử văn hóa Cố đô Hoa Lư thuộc thôn Tam Kỳ, xã Trường Yên, huyện Hoa lư. Di tích nằm trên một mảnh đất rộn khoảng 500m2, được ngăn cách với đường liên thôn bởi bức tường bao có trang trí chữ “Thọ” cách điệu kiểu thông phong. Phía trên có bốn chữ Hán “Các Trung Đế Tử” (Lầu thờ con gái Vua) hai bên có hai cột động trụ xây liền tường. Di tích có giếng Ngọc hình bát giác gồm 8 cạnh, xây liền kề gần tường bao.

DI TÍCH LỊCH SỬ HANG QUÀN XÃ TRƯỜNG YÊN, HUYỆN HOA LƯ, TỈNH NINH BÌNH

Di tích lịch sử Hang Quàn, thuộc Khu di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật Cố đô Hoa Lư, nằm bên cạnh dòng sông Sào Khê lịch sử, thuộc địa phận thôn Nam, xã Trường Yên, huyện Hoa Lư tỉnh Ninh Bình. Tương truyền đây là nơi quàn thi hài vua Đinh Tiên Hoàng khi ngài băng hà. Di tích được xác định là Di sản địa chất, nằm trong vùng lõi của Di sản Văn hóa và thiên nhiên thế giới Quần thể danh thắng Tràng An. Với vị trí thoáng mát và kín đáo, trước đây vào thời kỳ kháng chiến, hang Quàn được chính quyền chọn làm nơi trú ẩn cho nhân dân và quân đội. Ngày nay hang được Bộ chỉ huy quân sự quản lý, đã làm cửa bảo vệ nhằm không cho tác động bên ngoài ảnh hưởng đến hang.

DI TÍCH LỊCH SỬ HANG MUỐI XÃ TRƯỜNG YÊN, HUYỆN HOA LƯ, TỈNH NINH BÌNH

Di tích lịch sử hang Muối nằm trong Khu di tích lịch sử -văn hóa Cố đô Hoa Lư, thuộc xã Trường Yên, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Hang Muối thuộc phạm vi thành Đông của Kinh đô Hoa Lư xưa, tương truyền đây là vị trí trọng yếu được bảo vệ nghiêm ngặt, được triều đình lựa chọn là nơi cất trữ muối và lương thực thời nhà Đinh, vì thế có tên gọi là hang Muối. Hang Muối được xác định là Di sản địa chất, nằm trong vùng lõi của di sản Văn hóa và thiên nhiên thế giới Quần thể danh thắng Tràng An. Trong thời kỳ kháng chiến, hang Muối được chọn làm kho lương thực phục vụ cho quân đội. Ngày nay hang Muối tiếp tục được Bộ Quốc phòng quản lý bảo vệ, phục vụ mục đích an ninh, quốc phòng.

DI TÍCH LỊCH SỬ CHÙA VÀ ĐỘNG AM TIÊN XÃ TRƯỜNG YÊN, HUYỆN HOA LƯ, TỈNH NINH BÌNH

Chùa và động Am Tiên là một trong những danh lam thắng cảnh đẹp nổi tiếng, nằm trong quần thể danh thắng Tràng An, cách cửa Đông của đền thờ vua Đinh Tiên Hoàng khoảng 400m theo hướng đi Tràng An.

CHÙA BÁI ĐÍNH CỔ – XÃ GIA SINH, HUYỆN GIA VIỄN

Chùa Bái Đính cổ tọa lạc trên ngọn núi cao 187m, thuộc xã Gia Sinh, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình. Núi Bái Đính được gắn liền với nhiều giai thoại và huyền thoại về một vị Thiền sư danh tiếng của nước Nam – Lý triều quốc sư Nguyễn Minh Không, sau này nhân dân tôn thờ ngài là Thánh Nguyễn. Khi Nguyễn Minh Không về núi Bái Đính tìm thuốc chữa bệnh cho nhà vua, ông đã nhận ra đây là vùng đất tiên cảnh với thế núi hướng về phía Tây như chầu về đất Phật. Rừng núi mênh mông ở đây với muôn vàn cây thuốc quý, do đó ông đã quyết định dừng chân và lập chùa thờ phật tại đây. Ngài chính là người đã đặt nền móng, xây dựng tượng Phật và khai mở miền đất Phật nơi đây. Chùa Bái Đính cổ có từ năm 1136 gồm có các điểm như: Giếng Ngọc, Động thờ Tổ sư, Động thờ Phật, Động thờ Mẫu, Ban thờ Thánh Cao Sơn…

CHÙA VÀ ĐỘNG BÀN LONG XÃ NINH XUÂN, HUYỆN HOA LƯ, TỈNH NINH BÌNH

Chùa và động Bàn Long nằm trên địa bàn xã Ninh Xuân, huyện Hoa Lư là một di tích lịch sử, đồng thời cũng là một danh thắng nổi tiếng của tỉnh Ninh Bình, đã được Thủ tướng chính phủ xếp hạng di tích lịch sử, văn hóa cấp Quốc gia năm 1994.

DI TÍCH LỊCH SỬ CHÙA VÀ ĐỘNG HOA SƠN XÃ NINH HÒA, HUYỆN HOA LƯ, TỈNH NINH BÌNH

Nằm ở phía Tây thôn Áng Ngũ, xã Ninh Hòa, huyện Hoa Lư. Đây là một ngôi chùa cổ với kiểu kiến trúc chùa trong hang động, tên động là Hoa Sơn với ý nghĩa là động đẹp như tranh lụa, như đóa hoa. Tương truyền, thời nhà Đinh do có dịch đậu mùa, Hoàng Hậu nhà Đinh đã nương nhờ nơi cửa Phật sinh đẻ nuôi dạy Ấu chúa Đinh Toàn (con thứ của vua Đinh Tiên Hoàng) ở Hoa Sơn động, vì thế chùa còn có tên gọi là chùa Bà Đẻ.

DI TÍCH LỊCH SỬ CHÙA NGẦN, XÃ TRƯỜNG YÊN, HUYỆN HOA LƯ, TỈNH NINH BÌNH

Chùa Ngần từ xưa đến nay có tên chữ là “Kim Ngân tự”, tức là chùa Kim Ngân. Tương truyền chùa được xây dựng trên “nền kho” của triều Đinh – Lê, nơi cất giấu ngân khố của triều đình nên mới có tên Hán tự là Kim Ngân, nghĩa là chùa Vàng. Nhưng vì dân làng sợ bọn xấu sẽ đào phá chùa để tìm vàng nên mới đọc lái chữ Ngân sang chữ Ngần. Lâu dần thành quen nên nhân dân thường gọi là chùa Ngần. Chùa Kim Ngân thuộc địa phận thôn Chi Phong, xã Trường Yên, huyện Hoa Lư. Chùa Kim Ngân là ngôi chùa cổ, được xây dựng từ thế kỷ X dưới thời vua Lê Đại Hành. Chùa thuộc vùng bảo vệ đặc biệt của khu di tích Cố đô Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Cũng như các di tích khác trong quần thể di sản cố đô Hoa Lư, chùa được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt năm 2012.