DI TÍCH LỊCH SỬ VĂN HÓA ĐỀN THỜ ĐỨC THÁNH TRẦN
11/12/2023
Đền thờ Đức Thánh Trần trước đây còn có tên là Bảo Sơn
Vọng Miếu, là một ngôi đền nhỏ nằm trong khung cảnh thanh bình của thôn Hoàng
Sơn, xã Ninh Tiến, thành phố Ninh Bình. Phía Bắc và phía Đông là Sông Chanh,
phía Nam và phía Tây là sông Sào Khê. Đền quay về hướng Tây Bắc, được xây dựng
từ năm 1887.
Ngôi đền có kiến trúc theo kiểu chữ đinh (┴), gồm 2 toà
Bái đường và Hậu cung. Bái đường được xây dựng theo kiểu nhà truyền thống 3
gian, phía trên cửa treo bức đại tự “Nam Nhạc Hằng Thần” (nghĩa là núi cao trời
Nam, Thần ngự xuống)
Hậu cung có Ban thờ chính thờ Bài vị Đức
Thánh Trần, là Hưng Đạo vương Trần Quốc Tuấn, một nhà quân sự kiệt xuất, vị anh
hùng lỗi lạc của dân tộc Việt Nam, có công lao lớn trong lịch sử chống quân
giặc Nguyên – Mông bảo vệ đất nước, tạo nên hào khí Đông A của quân dân nhà
Trần. Trong tâm thức của dân gian ông là vị Thánh siêu phàm bảo vệ con dân, có
vị trí quan trọng trong đời sống văn hóa tâm linh. Hậu cung được xây dựng theo
kiểu “tiền đao hậu đốc”. Hiên của hậu cung được làm công phu và tinh xảo, mái
hiên có hai hình cánh cung được đỡ bởi hai cột đá ép vào tường tạo sự hoành
tráng, trang nghiêm đầy uy thế, các ván mê được chạm khắc rất tỉ mỉ với các đề
tài như rồng, hình hổ phù, vân mây... Chính giữa Hiên là bàn thờ Hội đồng các
quan, phía trên treo bức đại tự “Bảo Sơn Vọng Miếu” (nghĩa là: Miếu Bảo Sơn vang
xa, vang rộng). Toàn bộ hệ thống mái của hậu cung lợp ngói phiến, trên nóc đắp
các hình rồng, Nghê, mặt hổ, vân mây.
Đền thờ Đức Thánh Trần là ngôi Đền có kiến
trúc đẹp, còn lưu giữ nhiều tư liệu hiện vật quý giá như: Các sắc phong của Vua
triều Nguyễn, bia đá cổ và nhiều đồ thờ tự cổ xưa quý hiếm bằng đồng, bằng sứ
có giá trị về mặt lịch sử, văn hóa.
Đền Trần là nơi sinh hoạt văn hóa tâm linh,
tín ngưỡng của nhân dân và cũng là nơi có giá trị tinh thần rất lớn thể hiện
tấm lòng tri ân thành kính của người dân nơi đây đối với vị Thánh của dân tộc. Di
tích được Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Bình xếp hạng là Di tích lịch sử - văn hóa
cấp tỉnh năm 2013.
Phòng Nghiệp vụ Nghiên cứu
Ban Quản lý Quần thể danh thắng Tràng An